Enkele jaren geleden ontdekte een onderzoeksgroep dat de anammox-bacterie met een bepaald enzym de stof hydrazine produceert. Het kost veel energie om hydrazine te produceren. Het wordt op grote schaal industrieel toegepast, onder meer bij de productie van pesticiden en antidepressiva, in de optische elektronica, als schuimmiddel en ook als raketbrandstof. ‘Met dit onderzoek maken we een wezenlijk verschil op het gebied van duurzaam en groen produceren’, aldus Van Niftrik. ‘Een ultiem doel is om een duurzame technologie te ontwikkelen om hydrazine uit afvalwater te produceren. Als we financiering rond krijgen gaan we de komende vier jaar in het lab de verschillende condities testen om het enzym zo goed mogelijk uit de anammox-bacterie tehalen, het enzym actief te houden en er vervolgens hydrazine van te laten maken.' Help je mee? 

Doneer nu

Meer dan ziekteverwekkers

Bacteriën zijn kleine fabriekjes die in allerlei opzichten erg nuttig zijn. Microbioloog Laura van Niftrik zoekt in haar onderzoek dan ook altijd naar handige toepassingen van haar nieuw verworven kennis over de micro-organismen.

‘Mensen denken bij bacteriën vaak aan ziekteverwekkers. Maar dat is een verkeerd beeld, want er zijn veel meer goede bacteriën dan slechte’, vertelt Laura van Niftrik, hoogleraar Microbiologie aan de Radboud Universiteit. Mensen, planten en dieren kunnen niet bestaan zonder deze kleine wezentjes. Van Niftrik pleit dan ook voor meer algemene kennis over bacteriën, wat hopelijk leidt tot een betere reputatie.

Met haar collega’s onderzoekt ze bacteriën die onder andere een rol spelen bij de stikstof- en methaanproblematiek. Ze proberen te begrijpen hoe bacteriën verbindingen omzetten, om ze uiteindelijk als natuurlijk hulpmiddel in te kunnen zetten bij de strijd tegen klimaatverandering en de teloorgang van ecosystemen.

Bacteriën die de rommel opruimen

‘We willen met ons onderzoek bacteriën de rommel laten opruimen die wij als mens maken. Wereldwijd belasten we het milieu met stoffen die niet goed zijn voor het ecosysteem en onze eigen gezondheid. Hopelijk kunnen we een steentje bijdragen in het oplossen van dit probleem.’

Bacteriën worden al langer gebruikt voor nuttige toepassingen in de maatschappij, bijvoorbeeld bij de zuivering van afvalwater . Maar ook in de productie van medicijnen worden ze ingezet, waardoor al een deel van het proefdiergebruik is teruggedrongen. Een andere mogelijke toepassing is de inzet van bacteriën bij het afbreken van plastic.

‘Natuurlijk zijn we als wetenschappers heel erg geïnteresseerd in hoe iets fundamenteel werkt, maar daarnaast zijn we op onze afdeling altijd op zoek naar toepassingen van de nieuwe kennis’’, vertelt Van Niftrik. ‘Een bekend voorbeeld is de anammox-bacterie. Die wordt inmiddels al in honderd afvalwaterzuiveringsinstallaties ingezet wereldwijd. Onze wetenschappelijke kennis komt dus goed van pas voor overheid en bedrijfsleven, maar daar gaat meestal wel tien jaar onderzoek aan vooraf.’

Samen van betekenis

‘Daarnaast vind ik het heel waardevol als ik jonge mensen goed kan begeleiden in hun loopbaan of studie. Ook op die manier probeer ik van betekenis te zijn binnen mijn afdeling. Wetenschap doet je nooit alleen, maar met een team. Samen zet je elke keer kleine stapjes naar het grotere doel, ook al heb je negatieve resultaten. Goed samenwerken, dat geeft mij veel voldoening.’